810 |
Mədəniyyət
Astarada qorunaraq bu günümüzə qədər gəlib çıxan tarixi abidələr sırasında hamamlar da var. Belə tarixi hamamlardan biri də Ərçivan qəsəbəsində yerləşən Kərbəlayi Həmid Abdulla hamamıdır.
“O olmasın, bu olsun” bədii filmindən bu səhnə yəqin ki, hamının yadındadır:
- Yayın istisində harada sərinlənmək olar?
- Hamamda.
- Qışın soyuğunda harada qızınmaq olar?
- Hamamda.
Hamam mədəniyyəti lap qədimdən məişətimizin ayrılmaz hissəsi olub. Cənub bölgəsində onlarla belə tikili var. Hamamlardan ən qədimi isə Astaranın Ərçivan qəsəbəsindədir. Bu hamam 1806-cı ildə Kərbəlayi Həmid Abdulla tərəfindən tikildiyi üçün elə onun adını daşıyır. 8 günbəzdən ibarət olan hamam yumurta sarısı və ocaq külünün qarışığından hazırlanan məmulatla çiy kərpicdən tikilib. Hamamda həftənin iki günü qadınlar, qalan günlər isə kişilər çimirmiş.
Baku TV əməkdaşları hamamın indiki vəziyyəti ilə maraqlanmaq üçün orada olub.
Hamamın mühafizəçisi Baloğlan Xudadadov bildirib ki, hamamda qazanxananın 2 metr, yuyunma yerinin isə 1.5 metr dərinlikdə olması diqqət çəkir:
“Hamamı isitmək üçün, əsasən, odundan istifadə edilib. Tüstünün çölə çıxdığı kanallar hamamın hücrələrindən birinin döşəməsi boyu keçərək əlavə isitmə funksiyasını da daşıyıb.
Bu hamam karvan yolunun üzərində yerləşdiyindən buradan yorğun səyyahlar və tacirlər də yararlanıb. Hamam ötən əsrin 80-ci illərinə qədər fəaliyyət göstərib. Bu hamamın işıqlanma sisteminə gəlincə, günbəzlərin tikilməsi işıqlandırma üçün olub. Gecələr isə şam işığından istifadə edilib".
Qəsəbə sakini Əsədulla Musayev hamamın müalicəvi əhəmiyyətli olduğunu qeyd edib:
“Hər kəsin evində hamam var. Amma bu hamamın müalicəvi əhəmiyyəti var. Ağrıları olan yaşlı insanlar gəlib burada müalicə olunurdu. Çünki bu hamamda istidən nəfəs almaq mümkün olmurdu”.
Qeyd edək ki, Şərq üslubunda tikilən və ötən əsrin sonlarına kimi fəaliyyət göstərən hamama 2001-ci ildən Nazirlər Kabinetinin qərarı ilə tarixi abidə statusu verilib. Hamam uzun müddət təmir olunmadığı üçün günbəzlərindən bir neçəsi dağılıb. Tariximizin bir parçası olan bu qədim mədəniyyət nümunəsinin indi əsaslı təmirə ehtiyacı var.
